Από το θάνατο του Κωλέττη (1847) και ως το 1854 μετέχουν στις κυβερνήσεις πρόσωπα που πρόσκεινται στο γαλλικό και το ρωσικό κόμμα. Το αγγλικό αντίθετα θα παραμείνει εκτός εξουσίας, εξαιτίας κυρίως της επιμονής της ηγεσίας του (Αλ. Μαυροκορδάτος, Σπ. Τρικούπης) να παύσουν οι βασιλικές παρεμβάσεις στο κυβερνητικό έργο (ζήτημα που αποτέλεσε σημείο τριβής στην εσωτερική πολιτική σκηνή έως το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα). Η εύνοια του παλατιού προς το γαλλικό και το ρωσικό κόμμα, ιδίως προς το δεύτερο, συνδέεται ασφαλώς με την προσέγγιση της Ελλάδας με την "ομόδοξη" Ρωσία, προσέγγιση που θα κορυφωθεί στη διάρκεια της κρίσης του Κριμαϊκού πολέμου. Δε θα πρέπει ωστόσο να παραβλεφθεί ή υποτιμηθεί η γενικότερη φιλορωσική στάση της ελληνικής κοινωνίας, που την εποχή εκείνη φαίνεται να πιστεύει για πρώτη φορά στη δυνατότητα άμεσης πραγματοποίησης των οραμάτων της Μεγάλης Ιδέας και συνακόλουθα προετοιμάζεται για την υλοποίηση αλυτρωτικής πολιτικής.

Στο πλαίσιο της προπαρασκευής αυτής εγγράφονται η εξομάλυνση των σχέσων με το Οικουμενικό Πατριαρχείο αλλά και η εξάπλωση θρησκόληπτων σωτηριολογικών κινημάτων, με χαρακτηριστικότερο εκείνο του μοναχού Παπουλάκου. Η προπαρασκευή αυτή γίνεται εμφανέστερη στην αρθρογραφία των εφημερίδων και πολύ περισσότερο στις πολυάριθμες μυστικές εταιρείες που ιδρύονται από τα τέλη της δεκαετίας του 1840 και στις οποίες μετέχουν σημαντικοί κρατικοί αξιωματούχοι (στρατιωτικοί, υπουργοί). Στις εταιρείες αυτές, οι οποίες παραπέμπουν στο πρότυπο της Φιλικής Εταιρείας και δρουν υπό την ανοχή και ανεπίσημη στήριξη της κυβέρνησης και του παλατιού, συγκροτείται ο πυρήνας των εθελοντών που στις αρχές του 1854 εισέβαλαν στην Ήπειρο, τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία με κεντρικό σύνθημα "Ελληνική Αυτοκρατορία ή Θάνατος". Ωστόσο, η έξαρση του αλυτρωτισμού και η σύμπλευση με τη Ρωσία θα προκαλέσει τη δυσαρέσκεια των άλλων Δυνάμεων και ιδίως της Αγγλίας. Το αποτέλεσμα δεν ήταν άλλο από μια σειρά αρνητικών για τη χώρα ενεργειών (επεισόδιο "Πατσίφικο", αποκλεισμός ελληνικών λιμανιών στα 1850), που θα κορυφωθούν στα 1854 με τον αποκλεισμό του Πειραιά από τον αγγλογαλλικό στόλο και την κατοχή της Αθήνας, την πτώση της κυβέρνησης Κριεζή και το σχηματισμό του λεγόμενου Υπουργείου Κατοχής με πρωθυπουργό τον Aλ. Mαυροκορδάτο.