Στο χώρο της λογοτεχνίας τομή για τις περαιτέρω πνευματικές εξελίξεις αποτελεί η έκδοση των 18 Κειμένων (1970), από ισάριθμους συγγραφείς -όλους της μεταπολεμικής περιόδου- ενάντια στη λογοκρισία και τις απαγορεύσεις της δικτατορίας. Αν και δεν επρόκειτο για μανιφέστο, στο πλαίσιο της άμεσης σύγκρουσης με το καθεστώς συνασπίστηκαν συγγραφείς με μεγάλο δημόσιο εκτόπισμα από όλους τους πολιτικούς χώρους (Ν. Κάσδαγλης, Μ. Κουμανταρέας, Ρ. Ρούφος, Μ. Αναγνωστάκης, Δ. Μαρωνίτης, Σ. Πλασκοβίτης κ.ά.). Η κίνηση αυτή, πέρα από τον αντιστασιακό χαρακτήρα της, στόχευε και στο άνοιγμα μιας διόδου προς ένα διεθνές, δυσπρόσιτο ως τότε, περιβάλλον (αύξηση μεταφράσεων κτλ.).

Παράλληλα, στο χώρο των γραμμάτων υποχώρησε βαθμιαία η εσωστρέφεια (ως προς την έμπνευση και τα θέματα) της μετεμφυλιακής περιόδου και αντικαταστάθηκε από μία πιο προσωπική, καθημερινή σύλληψη της πραγματικότητας. Η μεταπολίτευση (1974) οδήγησε σε έξαρση της εκδοτικής παραγωγής, μετά τη νομιμοποίηση της Αριστεράς σε πολιτικό και κυρίως σε ιδεολογικό επίπεδο. Δημοσιεύονται πεζά έργα που έχουν κοινό άξονα τον πλάγιο τρόπο αναπαράστασης, εισάγοντας τον υπαινιγμό ως τεχνική, διακόπτοντας έτσι επικρατούσες, προγενέστερες, αφηγηματικές μορφές (αυτοβιογραφική αναβίωση και αναμνημόνευση γεγονότων).

Το σημαντικότερο ίσως έργο της μεταπολεμικής πεζογραφίας, Το Κιβώτιο του Α. Αλεξάνδρου, και ο αξιόλογος Λιμός του Α. Φραγκιά ανήκουν στην κατηγορία αυτή. Δίπλα τους ενδιαφέρουσες αφηγηματικές συνθέσεις, όπως η Αντιποίησις Αρχής του Α. Κοτζιά και η Αρχαία σκουριά της Μ. Δούκα, προσεγγίζουν το αντικείμενό τους με καινούριους όρους. Στο τέλος της δεκαετίας, η βράβευση του Ο. Ελύτη με το Νόμπελ Λογοτεχνίας (1979) επισφραγίζει τη μακρά δημιουργική πορεία μιας σπουδαίας προσωπικότητας.

Την εποχή αυτή η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως αρκετά ευρήματα (κυρίως στη Βεργίνα ο Μ. Ανδρόνικος), τα οποία αξιολογήθηκαν ως ιδιαίτερα σημαντικά. Το γεγονός αυτό ενέτεινε το υπάρχον ενδιαφέρον για τη διάσωση και ανάδειξη της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς.
Τέλος, στο χώρο των εικαστικών τεχνών ιδρύθηκαν πολλοί εκθεσιακοί χώροι και γκαλερί, γεγονός που επέτρεψε την εξάπλωση του ενδιαφέροντος για τις "καλές τέχνες" σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα.