Η έμπνευση της ίδρυσης του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου ανήκει στο δικηγόρο αλλά και πτυχιούχο Γυμναστή Νικόλαο Κοτσελόπουλο, που στάθηκε και ο πρώτος γενικός γραμματέας του συλλόγου. Ο Ιωάννης Φωκιανός, μέγιστη μορφή του ελληνικού αθλητισμού, ήταν ο πρώτος πρόεδρος του Π.Γ.Σ. με κύρος και πρωτοβουλίες σπουδαίες και από κοινωνικής πλευράς, ενώ ο ξεχασμένος, ουσιαστικά, Νίκος Κοτσελόπουλος ήταν ο ακάματος εργάτης, που ως γενικός γραμματέας θεμελίωσε τη λειτουργικότητα του συλλόγου. Το ιδρυτικό καταστατικό του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου συντάχθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 1891 και δημοσιεύτηκε στο υπ' αριθμόν 183 φύλλο της «Εφημερίδος της Κυβερνήσεως» (28 Ιουνίου 1891) με ημερομηνία υπογραφής της έγκρισης από το Γεώργιο Α΄ και τον τότε υπουργό των Εσωτερικών -και πρωθυπουργό- Θεόδωρο Π. Δηλιγιάννη.