Τα ΙΜΕάκια, όπως ξέρετε, τρελαίνονται για βόλτες και παρέες που διασκεδάζουν μαθαίνοντας και μαθαίνουν διασκεδάζοντας. Άνοιξη μπήκε και δεν κρατιούνται με τίποτα! Να τα όλα τα φιλαράκια, με εκδρομικό σακίδιο και διάθεση περιηγητή, στην εξώπορτα του «Ελληνικού Κόσμου». Για πού το έβαλαν; Προορισμός τους αυτή τη φορά η Μεσσήνη, μια αρχαία ελληνική πόλη στη νοτιοδυτική Πελοπόννησο, με εντυπωσιακή οχύρωση. Ήταν χτισμένη σε ένα υπέροχο φυσικό τοπίο και σήμερα διαθέτει ένα από τα καλύτερα σωζόμενα ελληνιστικά ιερά. Ελάτε μαζί μας και δε θα χάσετε!...
Μερικά ιστορικά στοιχεία
Σύμφωνα με αρχαιολογικές και φιλολογικές πηγές, η περιοχή αυτή της Πελοποννήσου κατοικήθηκε από πολύ νωρίς. Η πόλη της Μεσσήνης ιδρύθηκε το 369 π.Χ., από το Θηβαίο στρατηγό Επαμεινώνδα και τους Αργείους συμμάχους του. Τα ερείπια των σωζόμενων αρχιτεκτονημάτων που βλέπει σήμερα ο επισκέπτης είναι αυτά του θεάτρου, του Ασκληπιείου με το ναό και του επιβλητικού σταδίου και γυμνασίου, όπου διεξάγονταν αθλητικοί αγώνες. Μοναδική εντύπωση προκαλεί το σωζόμενο τμήμα των τειχών της πόλης. Χτισμένα από πέτρα, τα τείχη σχηματίζουν έναν τεράστιο περίβολο μήκους 9 χιλιομέτρων, ενώ οι πύργοι που ξεχωρίζουν προορίζονταν για τους καταπέλτες. Η εικόνα που θα δείτε μέσα από το πρόγραμμα Εικονικής Πραγματικότητας, αν βρεθείτε κι εσείς στον «Ελληνικό Κόσμο», είναι περίπου εκείνη που αντίκρισε και ο περιηγητής Παυσανίας, όταν το 2ο αιώνα μ.Χ. επισκέφθηκε τη συγκεκριμένη περιοχή.
Ποια ήταν η Μεσσήνη;
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Μεσσήνη ήταν κόρη του βασιλιά του Άργους Τριόπα. Όταν έγινε κοπέλα της παντρειάς, ο πατέρας της την πάντρεψε με το γιο του βασιλιά της Λακωνίας, τον Πολυκάονα. Το βασίλειο της Λακωνίας, ωστόσο, κληρονόμησε ο πρωτότοκος αδερφός του Πολυκάονα. Τότε η Μεσσήνη έπεισε τον άντρα της να βρουν μια άλλη χώρα, για να διατηρήσουν τη βασιλική τους ιδιότητα. Ο Πολυκάονας δεν έχασε καιρό. Έφτιαξε το δικό του στρατό από γενναίους Λακεδαίμονες και Αργείους νέους και ξεκίνησε να βρει την τύχη του και ένα καινούργιο βασίλειο. Τη χώρα που κατέκτησε την ονόμασε Μεσσηνία για να τιμήσει τη γυναίκα του. Η πρωτεύουσά της ονομάστηκε αρχικά Ιθώμη, αργότερα, όμως, μετονομάστηκε σε Μεσσήνη.
Το Ασκληπιείο και ο περίλαμπρος ναός του
Το Ασκληπιείο ήταν ο επιφανέστερος χώρος της Μεσσήνης, το κέντρο της δημόσιας ζωής της πόλης. Πρόκειται για μια τετράγωνη, περίστυλη αυλή, που πλαισιωνόταν από διάφορα οικοδομήματα. Στο κέντρο της αυλής βρισκόταν ένα από τα λαμπρότερα κτήρια της πόλης, ένας εντυπωσιακός ναός δωρικού ρυθμού, που χρονολογείται στα τέλη του 3ου αιώνα π.Χ. Σήμερα απομένουν μόνο τα θεμέλιά του, αλλά έχουν βρεθεί διάσπαρτα αρκετά αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία επέτρεψαν την εικονική αναπαράστασή του. Είχε 6 κίονες στις στενές και 12 στις μακρές πλευρές του. Το συνολικό του ύψος υπολογίζεται στα 9 μέτρα. Στο βάθος του ναού υπήρχε το κολοσσιαίο λατρευτικό άγαλμα της Μεσσήνης, κατασκευασμένο από παριανό μάρμαρο και χρυσό, το οποίο θαύμασε και ο περιηγητής Παυσανίας. Μπροστά από το ναό βρισκόταν βωμός, χτισμένος από ντόπιο ασβεστόλιθο.
Ιθώμη: βουνό ή... νύμφη;
Ιθώμη ονομάζεται σήμερα το βουνό που ορθώνεται πάνω από την αρχαία Μεσσήνη. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ωστόσο, η Ιθώμη δεν ήταν βουνό, αλλά μια πανέμορφη... νύμφη! Η καλύτερή της φίλη ήταν η νύμφη Νέδα, που κι αυτή έχει δώσει το όνομά της στον ομώνυμο γειτονικό ποταμό, το μοναδικό ποταμό με θηλυκό όνομα στην Ελλάδα. Στις δύο φίλες εμπιστεύτηκε η Ρέα το μοναχογιό της, το Δία, για να τον κρατήσουν μακριά από τον άσπλαχνο πατέρα του, τον Κρόνο, ο οποίος -ως γνωστό- είχε το κακό συνήθειο να καταπίνει τα παιδιά του. Φοβόταν, βλέπετε, μήπως μεγαλώνοντας γίνουν δυνατότερα από αυτόν και του πάρουν την εξουσία. Το θεϊκό μωρό έφεραν στα λημέρια των δύο νυμφών οι χεροδύναμοι Κουρήτες, «νταντάδες» του, στην Κρήτη. Η Ιθώμη και η Νέδα συνήθιζαν να μπανιαρίζουν το μικρούλη Δία με νερό που κουβαλούσαν κρυφά από μια πηγή της περιοχής,η οποία ονομάστηκε Κλεψύδρα (από τις λέξεις «κλέπτω» και «ύδωρ»).
Ασκληπιός και υιοί, όλοι γιατροί!
Σίγουρα θα έχετε ακούσει για το φημισμένο Ασκληπιό, θεό της ιατρικής, σύμφωνα πάντα με την ελληνική μυθολογία. Ο Μαχάων και ο Ποδαλείριος ήταν οι δυο γιοι του και επειδή συνήθως «το μήλο πέφτει κάτω από τη μηλιά», όπως λέει και ο σοφός λαός μας, έγιναν κι αυτοί σπουδαίοι γιατροί. Πήραν μέρος στον Τρωικό πόλεμο, αλλά οι γνώσεις τους και οι ιατρικές τους ικανότητες τους έκαναν σύντομα τόσο περιζήτητους, που τους δόθηκε απαλλαγή από τη συμμετοχή στις μάχες, για να μην εκτίθεται η ζωή τους σε κίνδυνο. Στη Μεσσήνη, ωστόσο, ο Ασκληπιός λατρευόταν όχι ως θεός της ιατρικής, αλλά ως τοπικός ήρωας και μυθικός βασιλιάς της.
Πηγές:
- Ζόμπολας, Τ. - Κομπόση, Φ. - Παναγόπουλος, Γ. - Σταματόπουλος, Δ. - Σταματοπούλου, Μ. - Τζαμουράνη, Κ., Με τον Παυσανία στην αρχαία Μεσσήνη: ένας αρχαιολογικός περίπατος για παιδιά, εκδόσεις «Καλειδοσκόπιο»
- Κακριδής, Ι.,Ελληνική Μυθολογία, Εκδοτική Αθηνών
|