Πόσα πράγματα γνωρίζεις για την αρχαία ελληνική ναυπηγική; Διάβασε προσεκτικά το παρακάτω κείμενο και μετά προσπάθησε να λύσεις αυτό το σταυρόλεξο που... ταξιδεύει στα κύματα!

Η ανάπτυξη της αλιείας και της ναυσιπλοΐας συνδέονται αναπόσπαστα με τον ελληνικό πολιτισμό από την Προϊστορική κιόλας εποχή. Αυτό είχε οπωσδήποτε να κάνει με τη γεωγραφία των τόπων της Μεσογείου, με τα πολυάριθμα μικρά και μεγάλα νησιά, που «άνοιγαν» την όρεξη για ταξίδια, περιπέτεια, επικοινωνία και αναζήτηση νέων πόρων, αλλά και με την περιέργεια και τη φιλομάθεια των κατοίκων της. Εικάζεται, μάλιστα, ότι το πρώτο ταξίδι του ανθρώπου πραγματοποιήθηκε στο Αιγαίο πέλαγος στις αρχές των Μεσολιθικών χρόνων!

Η ναυπηγική τέχνη άνθησε στην αρχαία Ελλάδα. Βασικό της υλικό ήταν το ξύλο, συνήθως από πεύκο, έλατο ή κέδρο. Τα αρχαία ελληνικά ναυπηγεία ονομάζονταν νεώρια, ενώ οι χώροι στη στεριά όπου τα ανέλκυαν για συντήρηση νεώσοικοι. Ακόμη και σήμερα συναντάμε αρχιτεκτονικά ίχνη τους σε πολλά λιμάνια της χώρας μας. «Μακραί νήες» ονομάζονταν τα πολεμικά πλοία και «στρογγύλαι» τα εμπορικά. Οι πρώτοι τύποι τους, οι πεντηκόντοροι και οι τριαντακόντοροι, είχαν αντιστοίχως πενήντα και τριάντα κουπιά. Τα κατεξοχήν πολεμικά πλοία που κυριάρχησαν στο Αιγαίο κατά την Κλασική περίοδο ήταν οι τριήρεις, με τρεις σειρές κουπιών σε διαφορετικά επίπεδα και 170 περίπου κωπηλάτες. Διέθεταν, ωστόσο, και ιστιοπλοϊκό εξοπλισμό, που χρησιμοποιούσαν όταν οι καιρικές συνθήκες ήταν κατάλληλες.

Τα εμπορικά πλοία, βασικό μέσο της θαλάσσιας επικοινωνίας, του εμπορίου και των μεταφορών στην Αρχαιότητα, ονομάζονταν «στρογγύλαι νήες», επειδή η πλώρη και η πρύμνη τους ήταν ψηλές και στρογγυλεμένες. Ο πλέον χαρακτηριστικός τύπος τους λεγόταν «ολκάς» και μετέφερε με ασφάλεια μεγάλα φορτία. Ήταν φαρδιά πλοία, με ευρύχωρο αμπάρι, το μήκος τους ποίκιλλε (κατά μέσο όρο ήταν περίπου τριάντα μέτρα) και το βάρος τους κυμαινόταν από 100 έως 500 τόνους. Τα πιο μικρά και ελαφριά έπλεαν πάντα κοντά στις ακτές. Κοντά στην πρύμνη τους υπήρχε ένα μικρό υπόστεγο, με μικρές καμπίνες για ξεκούραση και προστασία του καπετάνιου, του πλοιοκτήτη ή του εμπόρου που είχε ναυλώσει το πλοίο. Οι υπόλοιποι επιβαίνοντες κοιμόντουσαν στο κατάστρωμα!

Σταυρόλεξο... στα κύματα!

Οριζοντίως	Καθέτως
1.Ν _ _ _ _ _ αποκαλούσαν τις εγκαταστάσεις ναυπήγησης των πλοίων οι αρχαίοι μας πρόγονοι.	1.Ν _ _ _ _ _ _ _ _ ονομάζονταν οι χώροι όπου στεγάζονταν και συντηρούνταν τα αρχαία ελληνικά πλοία όταν ανελκύονταν στην στεριά.
2.Τα πολεμικά πλοία των αρχαίων Ελλήνων ονομάζονταν Μ _ _ _ _ _ Ν _ _ _ και είχαν στην πλώρη τους έμβολο για να επιτίθενται στους εχθρούς.	2.Οι Τ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ _ _ _ ήταν από τους πρώτους τύπους αρχαίων ελληνικών πολεμικών και εμπορικών πλοίων και διέθεταν 30 κουπιά.
3.Ο βασικός τύπος αρχαίου ελληνικού εμπορικού πλοίου ονομαζόταν Ο _ _ _ _ και κυριάρχησε στις θάλασσες κατά την Κλασική περίοδο.	3.Ο Κ _ _ _ _ _ είναι ένα από τα δέντρα που οι αρχαίοι μας πρόγονοι χρησιμοποιούσαν το ξύλο του για να κατασκευάσουν πλοία.
4.Οι Π _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ήταν από τους πρώτους τύπους αρχαίων ελληνικών πολεμικών και εμπορικών πλοίων και διέθεταν πενήντα κουπιά.	4.Από Π _ _ _ _ συνήθιζαν, επίσης, οι αρχαίοι Έλληνες να φτιάχνουν πλοία.
5.Βασικό υλικό της αρχαίας ελληνικής ναυπηγικής ήταν το Ξ _ _ _ .	5.Σ _ _ _ _ _ _ _ _ _ νήες ονομάζονταν κατά την Αρχαιότητα τα κατεξοχήν εμπορικά πλοία, επειδή είχαν και την πλώρη και την πρύμνη τους ψηλές και στρογγυλεμένες.
6. Το πρώτο τεκμηριωμένο ταξίδι του ανθρώπου χρονολογείται στις αρχές των Μεσολιθικών χρόνων και πραγματοποιήθηκε στο Α _ _ _ _ _ πέλαγος.	6.Το Ε _ _ _ _ ήταν ένα ακόμη δέντρο από το οποίο έπαιρναν οι αρχαίοι μας πρόγονοι το γερό του ξύλο για να ναυπηγήσουν πλοία.

Μάθε ότι:
Σύμφωνα με τη μυθολογία μας, καταφύγιο του Ποσειδώνα, θεού της θάλασσας, και της γυναίκας του, της πανώριας νύμφης Αμφιτρίτης, ήταν το νησί των Παξών.
Ο Ποσειδώνας έδωσε μια με την τρίαινά του και το απέκοψε από την Κέρκυρα!
Γι' αυτό και η τρίαινα αποτελεί και σήμερα το σύμβολο των Παξών.
Ψάξε με τους φίλους σου στο Διαδίκτυο για να βρείτε πληροφορίες και εικόνες του όμορφου αυτού νησιού που στολίζει το Ιόνιο πέλαγος.

Οι αρχαίοι μας πρόγονοι πίστευαν ότι ο Ωκεανός ήταν ένας τεράστιος ποταμός χωρίς πηγές και εκβολές, που έζωνε τη Γη και έκοβε τον Ουρανό στα δύο και γι’ αυτό ονομαζόταν και «Ορίζων». Έτσι, τόσο ο Ήλιος όσο και τα Αστέρια ανέτειλαν από τον Ωκεανό και έδυαν πάλι σε αυτόν! Ο Τιτάνας Ωκεανός μαζί με τη γυναίκα του, την Τηθύ, που συμβόλιζε τη γονιμοποιό δύναμη της θάλασσας, γέννησαν τους ποτάμιους θεούς και τις νύμφες Ωκεανίδες, προστάτιδες των υπόγειων και επιφανειακών νερών, των λιμνών και των πηγών. Η ακατανίκητη δύναμή τους συχνά προκαλούσε πλημμύρες και καταστροφές. Απόγονοί τους ήταν, σύμφωνα με τη «Θεογονία» του Ησιόδου, οι νησιωτικοί και παραποτάμιοι λαοί.
Μπορείς να αναπαραστήσεις, σε μια ζωγραφιά ή σε μια κατασκευή κολάζ, τον Ωκεανό, όπως τον φαντάζονταν οι αρχαίοι μας πρόγονοι;

Ο Πρωτέας, μία από τις πιο παράξενες και αξιομνημόνευτες θαλασσινές θεότητες της μυθολογίας μας, ήταν και ξακουστός μάντης. Μόνο που ήταν πολύ δύσκολο να αποσπάσεις τη συμβουλή του για κάποιο θέμα που σ’ απασχολούσε. Είχε, βλέπεις, την ιδιοτροπία να μεταμορφώνεται σε οτιδήποτε βάζει ο νους του ανθρώπου, προκειμένου να σου ξεφύγει: σε ζώο, σε πουλί, σε φυτό, σε στοιχείο της φύσης! Οι ναυτικοί τον σέβονταν και τον αποκαλούσαν «Γέροντα της θάλασσας», γιατί ήξερε όλα τα μυστικά της και τους προστάτευε στα ταξίδια τους.
Τι θα έλεγες να... σκαρώσετε, παρέα με τους φίλους σου, ένα θεατρικό παιχνίδι εμπνευσμένο από τις μεταμορφώσεις του Πρωτέα;

Ενημερώσου:
Όλα τα τεύχη του περιοδικού υπάρχουν στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://periodiko.imeakia.gr/

Λύση:
Πατήστε εδώ για να δείτε τη λύση του σταυρολέξου.