1910-1913
Κατά τα παραδείγματα της εκπαιδευτικής πολιτικής των φιλελεύθερων αστικών κομμάτων της δυτικής Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών,

ως στόχος της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης τέθηκε η ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών, "να προσφερθεί εις εκάστην κοινωνικήν τάξιν η εις αυτήν αναγκαιούσα γενική μόρφωσις". .
Έτσι, οι βασικές συνιστώσες της εκπαιδευτικής πολιτικής των Φιλελευθέρων μπορούν να συνοψιστούν ως εξής: καθολική φοίτηση σ' ένα δυναμικό δημοτικό σχολείο με γλωσσικό όργανο τη δημοτική, ως προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητα της μορφωτικής διαδικασίας.
Αυτές τις αρχές φαίνεται να εκφράζουν τα νομοσχέδια του υπουργού Παιδείας Ιωάννη Τσιριμώκου το 1913. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι συγκεκριμένες προσωπικότητες από τον κύκλο του Εκπαιδευτικού Ομίλου, που βρέθηκαν να συνεργάζονται μαζί του.

Επιδείχθηκε επίσης ενδιαφέρον και μέριμνα για ομάδες "αδικημένων" (κορίτσια, ενήλικες αναλφάβητοι, παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες), πρόβλεψη να ενταχθούν στην υποχρεωτική εκπαίδευση δύο χρόνια προσχολικής αγωγής, ειδικά εκεί όπου οι συνθήκες τόσο εθνικές (ξενόφωνοι πληθυσμοί) όσο και οικονομικο-κοινωνικές το επέβαλαν.

Πρέπει να σημειωθούν και τα νομοθετήματα που αφορούσαν την οργάνωση της εκπαίδευσης στις Νέες Χώρες,

όπου το κυρίαρχο σκεπτικό αφορούσε την επιβολή ομοιομορφίας και ένταξης των εκπαιδευτικών πραγμάτων των ενσωματωμένων περιοχών στο κρατικό υπόδειγμα.

Σημαντική εξέλιξη ήταν το πέρασμα της εποπτείας της λειτουργίας της εκπαίδευσης από τους πανεπιστημιακούς καθηγητές σε ειδικά πρόσωπα τα οποία είχαν άμεση και οργανική σχέση με τη γενική εκπαίδευση.

Το νέο Σύνταγμα πάντως του 1911 περιλάμβανε διατάξεις τροχοπέδη στην αλλαγή, ειδικά στο γλωσσικό ζήτημα, αφού περιφρουρούσε την καθαρεύουσα. Εξάλλου, και η αρχαιογνωσία, που χαρακτήριζε πάντα το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, διατηρείται σε σημαντικό βαθμό.
Όμως, παρά τις παλινδρομήσεις και τις "θυσίες" κάποιων επιλογών ως πολιτικό ελιγμό για εξασφάλιση άλλων στόχων ή της ίδιας της κομματικής συνοχής, η εκπαιδευτική προσπάθεια του '10-'13 ήταν σημαντική και συνεπής στο στόχο της "εκπαιδευτικής ανορθώσεως".

Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια στην εκπαίδευση διακόπηκε χωρίς να δώσει καρπούς, ενώ η αμέσως ακόλουθη περίοδος (1915-17) δεν επέφερε καμιά εξέλιξη στα εκπαιδευτικά ζητήματα.

1917-1920
Η περίοδος από το 1917, η δεύτερη περίοδος διακυβέρνησης της χώρας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, υπήρξε περισσότερο εποικοδομητική, έστω κι αν ούτε και τώρα θα σημειωθούν δομικές μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα. Η συμμετοχή στην κυβερνητική προσπάθεια τριών από τα ηγετικά μέλη του Εκπαιδευτικού Ομίλου, του Δημήτρη Γληνού, του Αλέξανδρου Δελμούζου και του Μανόλη Τριανταφυλλίδη, σε ανώτατες θέσεις για ζητήματα παιδείας δημιουργεί την εντύπωση ότι η κυβέρνηση υιοθετεί τις αντιλήψεις του Ομίλου. Η πιο ουσιαστική ενέργεια της περιόδου ήταν η νομοθεσία για τα αναγνωστικά και τη γλωσσική διδασκαλία στα δημοτικά σχολεία. Έτσι καθιερώθηκε η δημοτική στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, ενώ γράφτηκαν και χρησιμοποιήθηκαν αξιόλογα αναγνωστικά βιβλία (Αλφαβητάρι με τον ήλιο και Τα Ψηλά Βουνά).

Τα αναγνωστικά αυτά εγκαινιάζουν μια νέα αντίληψη του διδακτικού βιβλίου ως παιδευτικού εργαλείου. Πέτυχαν να είναι ιδαίτερα ελκυστικά για το μικρό μαθητή απεικονίζοντας την οικεία του πραγματικότητα, με ζωηρή εικονογράφηση, γραφή ελκυστική, ενώ εγκαταλείφθηκε ο στόμφος και ο διδακτισμός των προηγούμενων σχολικών εγχειριδίων.

Η πρόθεση βέβαια όσον αφορά το δημοτικό είναι και πάλι εμφανής: Να κατασταθεί ένα πραγματικό σχολείο, όπου θα προσφέρονταν γνώσεις και θα καλλιεργούνταν νοοτροπίες που θα επέτρεπαν μακροπρόθεσμα στις μεγάλες μάζες του πληθυσμού να αποκτήσουν εφόδια για τη ζωή και επίγνωση του ρόλου τους στην κοινωνική δομή.

Μετά τις εκλογές του '20, όταν επανήλθαν στην εξουσία οι αντιβενιζελικοί, η "Επιτροπεία προς εξέτασιν της γλωσσικής διδασκαλίας των δημοτικών σχολείων", που ιδρύθηκε τότε, θα εισηγηθεί έως και την καύση των μεταρρυθμιστικών βιβλίων! Τον Ιούλιο του 1921, η Βουλή θα ψηφίσει νόμο που θα επαναφέρει τα πριν από το 1917 αναγνωστικά βιβλία κι έτσι θα κλείσει η μεταρρυθμιστική εκπαιδευτική προσπάθεια, με επαναφορά σε ό,τι ίσχυε πριν χωρίς καμιά καινούργια πρόταση.

Γενικά, παρατηρούμε ότι η όλη μεταρρυθμιστική προσπάθεια περιορίστηκε στο δημοτικό και μάλιστα στις μικρότερες τάξεις του, ενώ οι άλλες βαθμίδες δε μεταβλήθηκαν ουσιαστικά.

Πάντως στο χώρο της διδασκαλικής εκπαίδευσης έχουμε ίδρυση Διδασκαλείων, απ' όπου θα αποφοιτήσουν εκπαιδευτικοί ειδικοί στη διδασκαλία μαθημάτων τεχνικών, σωματικής αγωγής και ξένων γλωσσών.

Στην ανώτατη βαθμίδα δε σημειώνονται αλλαγές στη φυσιογνωμία ή στη λειτουργία του Πανεπιστημίου, ενώ υπάρχει μια στροφή του ενδιαφέροντος σε νέες πρακτικότερες κατευθύνσεις. Αναδιοργανώνεται το "Σχολείο των Βιομηχάνων Τεχνών", μετονομάζεται σε "Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείον" και γίνεται ισότιμο με το Πανεπιστήμιο. Ιδρύθηκε το Χημικό Τμήμα στο Πανεπιστήμιο (1919), η "Ανωτέρα Γεωπονική Σχολή" και η "Ανωτάτη Σχολή Εμπορικών Σπουδών" (1920).