Εκεί αποφασίζεται η σύγκληση
Εθνικού Συνεδρίου στη Σεβάστεια, ενώ παίρνονται στρατιωτικές αποφάσεις
για τη μεθόδευση αντιστασιακού αγώνα. Το κίνημα του Μουσταφά Κεμάλ, η "Εθνική
’μυνα", ήταν πλέον γεγονός και ο ίδιος καλούσε να ενταχθούν σε αυτό
προσωπικότητες της πρωτεύουσας.
Ο Κεμάλ περιοδεύοντας στην Ανατολία καλεί τους Τούρκους σε αγώνα κατά
των ξένων. Παρουσιάζει τον εαυτό του πιστό στο σουλτάνο, τον οποίο θεωρεί
αιχμάλωτο των ξένων στην Κωνσταντινούπολη και αδύναμο να αντιδράσει χωρίς
τη δραστηριοποίηση του λαού του.
Οι Βρετανοί απαίτησαν την αποπομπή του από το στρατό λόγω της επαναστατικής
του δραστηριότητας. Ο Κεμάλ υπέβαλε ο ίδιος την παραίτησή του και πήγε
στο Ερζερούμ, όπου έγινε το Συνέδριο που οργάνωσε η "Εταιρεία για
την Προάσπιση των Δικαιωμάτων της Ανατολίας" στα τέλη του Ιουλίου
του 1919. Το Συνέδριο αυτό, προπαρασκευή του επομένου της Σεβάστειας, αναγνώριζε
τον Κεμάλ ως γενικό αρχηγό, κήρυττε το σύνθημα "Η Τουρκία στους Τούρκους"
και δήλωνε την αντίθεσή του στο διαμελισμό της χώρας. Παράλληλα με όλα
αυτά εξακολουθούσε να διακηρύσσει αφοσίωση στο σουλτάνο, στην προσπάθειά
του να προσεταιριστεί την πλειοψηφία του τουρκικού λαού.
Στην Εθνοσυνέλευση της Σεβάστειας στις 20 Αυγ./4 Σεπτ. 1919 επικυρώθηκαν
οι αποφάσεις του Ερζερούμ. Διακηρύχτηκε επιπλέον ότι δε θα γινόταν δεκτή
η δημιουργία ελληνικού κράτους στην περιοχή του Αϊδινίου, της Μαγνησίας
και του Μπαλικεσέρ. Έγινε επίσης δεκτή η πρόταση του Κεμάλ να παρουσιαστούν
στο Συνέδριο της Ειρήνης ως έθνος και όχι ως αυτοκρατορία και να στηρίξουν
τις διεκδικήσεις τους στο διακηρυγμένο δικαίωμα για αυτοδιάθεση.
Η σουλτανική κυβέρνηση αντέδρασε στις διακηρύξεις του Κεμάλ στέλνοντας
εναντίον του κουρδικά στρατεύματα που αποκρούστηκαν. Δέχτηκε όμως την προκήρυξη
εκλογών και διόρισε φιλοκεμαλικό μεγάλο βεζίρη. Η εθνικιστικής πλειοψηφίας
νέα βουλή επιψήφισε το Εθνικό Συμβόλαιο που συνόψιζε τις αρχές του Ερζερούμ
και της Σεβάστειας και στην ουσία ανέτρεπε τους όρους της ανακωχής του
Μούδρου.
Η κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Συμμάχους το Μάρτιο του 1920,
η διάλυση της Βουλής και η κήρυξη του στρατιωτικού νόμου κατέστησαν τους
ισχυρισμούς του Κεμάλ περί αιχμαλωσίας του σουλτάνου απολύτως πιστευτούς
και έλκυσαν περισσότερους οπαδούς στο κεμαλικό κίνημα. Στις 10/23 Απριλίου
1920 συγκλήθηκε η Α' Μεγάλη Εθνοσυνέλευση στην Άγκυρα που αποφάσισε το
σχηματισμό προσωρινής κυβέρνησης με πρόεδρο τον Κεμάλ.
Με το σχηματισμό της κυβέρνησης στην Άγκυρα η Τουρκία διχάζεται και
τυπικά σε δυο στρατόπεδα. Η κατάσταση εξελίχτηκε σε εμφύλιο πόλεμο, καθώς
εκδηλώθηκαν φιλοσουλτανικά κινήματα με την υποκίνηση των συμμάχων ή χωρίς
αυτήν προκαλώντας την αντίδραση των εθνικιστών.
|