Δώδεκα χρόνια συνεχούς παρουσίας στα πολιτιστικά δρώμενα της πατρίδας μας γιόρτασε ο «Ελληνικός Κόσμος» στις 22 Μαρτίου 2010 με μια σειρά εκδηλώσεων αφιερωμένων στο Μείζονα Ελληνισμό.

Εφαρμογές πρωτοποριακής τεχνολογίας, αλλά και παραδοσιακές μέθοδοι καταγραφής του παρελθόντος, όπως οι έντυπες εκδόσεις, συναντήθηκαν τη βραδιά εκείνη για να «ξαναχτίσουν τις μνήμες».

Στο πλαίσιο αυτό, παρουσιάστηκε ο διαδικτυακός κόμβος «Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού», ο Ιστορικός Διαδραστικός Άτλαντας, το πρόγραμμα «Γενεαλογίες και Προφορική Ιστορία» και η νέα έκδοση του Ιδρύματος «Έφεσος - Ιστορία και Αρχιτεκτονική».

Την Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού (www.ehw.gr) παρουσίασε ο υπεύθυνος της Ομάδας Νεότερης Ιστορίας του ΙΜΕ κ. Γιώργος Τζεδόπουλος, ο οποίος ανέπτυξε τους άξονες στους οποίους κινείται το έργο. Η θεματική της Εγκυκλοπαίδειας περιλαμβάνει την ιστορία τοπωνυμίων, προσώπων, αρχιτεκτονημάτων, σημαντικών γεγονότων, αλλά και θεσμών, κοινωνικών και οικονομικών δομών, θρησκευτικών φαινομένων και άλλων θεμάτων της ιστορίας και του πολιτισμού.

Έμφαση δόθηκε στο πλούσιο φωτογραφικό και πολυμεσικό υλικό και στις αρχιτεκτονικές αναπαραστάσεις κτηρίων που πλαισιώνουν τα κείμενα. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρακολούθησε το κοινό την παρουσίαση του Ιστορικού Διαδραστικού Άτλαντα (www.idame.gr), ενός πρωτότυπου και χρηστικού εργαλείου που εντάσσει μια νέα διάσταση στα κείμενα, αυτή του γεωγραφικού χώρου. Η οπτική αναπαράσταση της ιστορικής πληροφορίας και η σύνδεση, από την άλλη πλευρά, της χωρικής πληροφορίας με τις ιστορικές και πολιτισμικές της προεκτάσεις ζωντανεύουν και εμπλουτίζουν το περιεχόμενο της Εγκυκλοπαίδειας.

Στη συνέχεια της εκδήλωσης, πρωταγωνίστησαν ιστορίες οικογενειών και ανθρώπων από τόπους του Μείζονος Ελληνισμού, από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο έως την Ανατολική Θράκη και την Τένεδο, όπως καταγράφονται από το τμήμα Γενεαλογίας και Προφορικής Ιστορίας του ΙΜΕ. Φωτογραφίες, ιστορικά τεκμήρια, βίντεο και συνεντεύξεις είναι το υλικό που συλλέγει και αξιοποιεί το τμήμα για να αναδείξει μία άλλη, πιο «προσωπική» πλευρά της ιστορίας. Για τις δραστηριότητες του τμήματος, από το 1997 μέχρι σήμερα, μίλησε ο επικεφαλής του κ. Μιχάλης Βαρλάς.

Οι παρουσιάσεις ολοκληρώθηκαν με τη νέα έκδοση του Ιδρύματος «Έφεσος - Ιστορία και Αρχιτεκτονική», το πληρέστερο στα ελληνικά έργο για την αρχαία Έφεσο. Πρόκειται για ένα καλαίσθητο βιβλίο, αποτέλεσμα συλλογικής δουλειάς πολλών επιστημόνων. Περιέχει αναλυτικά κείμενα και πλούσια τεκμηρίωση, με λεπτομερή αρχιτεκτονικά σχέδια, από το εργαστήριο αρχιτεκτονικών ανασχεδιασμών του ΙΜΕ, και φωτογραφίες, προερχόμενες κυρίως από το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, υπεύθυνο για τις ανασκαφές στην Έφεσο. Στην κατάμεστη αίθουσα Ιφιγένεια του «ΘΕΑΤΡΟΝ» μίλησαν για την έκδοση ο Δρ. Georg Ladstatter, Διευθυντής του Αυστριακού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στην Αθήνα, ο Καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Κώστας Μπουραζέλης και ο Δρ. Αθανάσιος Σίδερης, προϊστάμενος του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΙΜΕ και επιμελητής της έκδοσης. Σύντομο χαιρετισμό απηύθυναν η Υπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων κα Άννα Διαμαντοπούλου, η οποία είχε προλογίσει και το βιβλίο, ο Τούρκος πρέσβης κ. Hasan Gogus και ο Αυστριακός πρέσβης Δρ. Michael Linhart.