|
|
|
Eισαγωγή
ίναι σημαντικό για τη σφαιρική κατανόηση μιας ιστορικής περιόδου να
γνωρίσει κανείς πώς ήταν οργανωμένη η κοινωνική ζωή των ανθρώπων. Oι
πληροφορίες μας για την καθημερινή ζωή στην Υστεροβυζαντινή περίοδο, αν
και αποσπασματικές, αρκούν για να αποκτήσουμε μια γενική εικόνα της ζωής
τόσο στην ύπαιθρο όσο και στην πόλη. H σημαντικότερη μορφή κοινωνικής
οργάνωσης στην ύπαιθρο είναι το χωριό, ενώ η πόλη αναπτύσσεται σε
διάφορους τύπους ανάλογα με τον οικονομικό της ρόλο.
H συγκριτική ανάλυση των γραπτών πηγών, που έχουν σωθεί από εκείνη την
εποχή, αποκαλύπτει πολλά στοιχεία για την καθημερινή διαβίωση αλλά και
για το θεσμό της οικογένειας. Πηγές για τέτοιου είδους πληροφορίες
συνιστούν οι βιογραφίες αγίων και κυρίως τα βυζαντινά έγγραφα, όπως
διαθήκες, έγγραφα καταγραφής αντικειμένων μετά το θάνατο κάποιου, μεταβίβασης
ιδιοκτησίας και άλλα που περιγράφουν με λεπτομέρειες τα αντικείμενα ενός
νοικοκυριού είτε αυτά είχαν χρηστικό σκοπό είτε διακοσμητικό. Oι
πληροφορίες που αντλούνται από τις πηγές αυτές αφορούν τόσο τα
περιεχόμενα ενός σπιτιού της Υστεροβυζαντινής περιόδου όσο και το κόστος
τους. H εικόνα που μπορεί να συνθέσει κανείς ανταποκρίνεται στις
μεσαίες και χαμηλές τάξεις και κατά συνέπεια αντικατοπτρίζει το μέσο όρο
ζωής της εποχής εκείνης. Mε βάση αυτή την εικόνα αξίζει μάλιστα να
παρατηρήσει κανείς τα στοιχεία καθημερινής ζωής που απεικονίζονται μερικές
φορές σε εικόνες, χειρόγραφα ή τοιχογραφίες εκκλησιών. Συνήθως τα
αντικείμενα που παριστάνονται φανερώνουν το επίπεδο ζωής πλουσιότερων
ανθρώπων, αν και συχνά σε επαρχιακές περιοχές υπάρχουν σκηνές ή
μεμονωμένα στοιχεία που αντανακλούν τη ζωή και τις συνήθειες του
αγροτικού πληθυσμού.
|