.
FHW Button

Εκκλησιαστική πολιτική

ο Μιχαήλ Η' διαδέχτηκε στον αυτοκρατορικό θρόνο ο γιoς του Ανδρόνικος Β' που είχε ήδη στεφθεί συναυτοκράτορας από τον πατριάρχη Ιωσήφ Α' το Νοέμβριο του 1272. Πρώτη ενέργεια του νέου αυτοκράτορα ήταν να αποκηρύξει την Ένωση της Βυζαντινής με τη Ρωμαϊκή Eκκλησία που είχε πραγματοποιήσει ο πατέρας του, ο Μιχαήλ Η', το 1274 και είχε προκαλέσει μεγάλο διχασμό στην αυτοκρατορία. Άλλωστε η Ένωση, την οποία είχε ήδη αποκηρύξει ο πάπας Μαρτίνος Δ', δεν είχε κανένα νόημα για τους Βυζαντινούς μετά την απομάκρυνση του λατινικού κινδύνου με το Σικελικό Εσπερινό (1282).

Η απόρριψη της Ένωσης αντανακλούσε επιπλέον τις προσωπικές θρησκευτικές πεποιθήσεις του Ανδρόνικου Β' και τη διάθεσή του να ακολουθήσει μια αυστηρά ορθόδοξη γραμμή. Δεν είναι τυχαίο ότι στα χρόνια της βασιλείας του η Εκκλησία και τα μοναστήρια γνώρισαν μεγάλη άνθιση. Έτσι, λίγο πριν από τα Χριστούγεννα του 1282 ο αυτοκράτορας ζήτησε από τον ενωτικό πατριάρχη Ιωάννη Βέκκο να παραιτηθεί. Ο πατριάρχης υπάκουσε και στις 26 Δεκεμβρίου 1282 αποσύρθηκε στη μονή της Παναχράντου.

Στον πατριαρχικό θρόνο αποκαταστάθηκε ο ανθενωτικός Ιωσήφ Α' που είχε καθαιρεθεί από το Μιχαήλ Η', όταν υπογράφτηκε η Ένωση της Λυών (1274). Ταυτόχρονα αφέθηκαν ελεύθεροι οι φυλακισμένοι και εξόριστοι ανθενωτικοί που άρχισαν να συρρέουν στην Κωνσταντινούπολη. Η Αγία Σοφία αποκαθάρθηκε με αγιασμό και ξαναεγκαινιάστηκε, ενώ με πατριαρχικό διάταγμα απαγορεύτηκε να μετέχουν οι ενωτικοί επίσκοποι στα ιερά μυστήρια για τρεις μήνες. Τέλος, με σύνοδο τον Ιανουάριο του 1283 ο τέως πατριάρχης Ιωάννης Βέκκος καταδικάστηκε και εξορίστηκε στην Προύσα.

Με αυτόν τον τρόπο κατευνάστηκε, αλλά δεν εξαλείφθηκε τελείως η αναταραχή στους κόλπους της Εκκλησίας και της κοινωνίας γενικότερα. Οι Αρσενιάτες συνέχισαν τον αγώνα τους κατά της παραβίασης των κανόνων της Εκκλησίας και ταλαιπώρησαν τον Ανδρόνικο Β' μέχρι το 1310, όταν τελικά συμφιλιώθηκαν με την επίσημη Εκκλησία. Ως προς τον τομέα της διοίκησης της Εκκλησίας ο Ανδρόνικος Β' προώθησε αναδιοργάνωση των επισκοπών, ενώ με χρυσόβουλλο το 1312 έθεσε τις μονές του Αγίου Όρους κάτω από τη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.