Πολλές και σημαντικές ήταν οι περιπτώσεις όπου οι μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ ήρθαν σε αντίθεση με καθιερωμένες και καθαγιασμένες από την παράδοση αντιλήψεις και ιεραρχίες. Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού αντιμετώπισε τα σχετικά διατάγματα ως κατάφωρη παραβίαση των κεκτημένων του δικαιωμάτων και ως ανατροπή της παραδοσιακής οθωμανικής τάξης πραγμάτων. Έτσι, οι περισσότεροι μουσουλμάνοι ερμήνευσαν το δόγμα της ισότητας των υπηκόων ως απώλεια κεκτημένων που θεωρούσαν αυτονόητα προς όφελος των μη μουσουλμάνων, ενώ οι τελευταίοι, αν και καλωσόρισαν την ισότητα, θεώρησαν αντίθετα την εκπλήρωση στρατιωτικής θητείας ως απώλεια των δικών τους κεκτημένων. Oι φορολογικές μεταρρυθμίσεις έθιξαν τα κεκτημένα τόσο πληθυσμών που απολάμβαναν μέχρι τότε "προνομιακής" μεταχείρισης όσο και εκείνων που εμπλέκονταν στην αλυσίδα εκμίσθωσης των φόρων. Η φιλελεύθερη εμπορική πολιτική των Oθωμανών έφερε τους τεχνίτες της Aυτοκρατορίας αντιμέτωπους με την ευρωπαϊκή βιομηχανική παραγωγή, ενώ οι συντεχνίες, όπως και οι κοινότητες, είχαν παράλληλα να αντιμετωπίσουν τη συγκεντρωτική πολιτική του κράτους που υπέσκαπτε τη σχετική τους αυτονομία.

Oι περισσότεροι Mουσουλμάνοι ερμήνευσαν το δόγμα της ισότητας των υπηκόων ως απώλεια κεκτημένων.

Eύλογα θα υπέθετε κανείς ότι οι περισσότερες προσπάθειες υπεράσπισης των κεκτημένων μέσω συλλογικής δράσης είχαν αντιδραστικό, "αντιμεταρρυθμιστικό" χαρακτήρα, πράγμα που ενμέρει ισχύει. 'Oμως σπάνια η συλλογική δράση υπαγορεύτηκε αποκλειστικά από την αίσθηση απώλειας των κεκτημένων, χωρίς την παράλληλη επίδραση νέων προσδοκιών. Γι' αυτό το λόγο τα κοινωνικά και πολιτικά αιτήματα της εποχής του Τανζιμάτ, όπως και ο τρόπος με τον οποίο εκφράστηκαν, είχαν πολύ πιο πολύπλοκο και συχνά αντιφατικό χαρακτήρα από όσο θα νόμιζε κανείς με την πρώτη ματιά.