Θετικές επιστήμες και ιατρική

ο ενδιαφέρον για τα μαθηματικά, την αστρονομία, τη μηχανική και την ιατρική γίνεται ιδιαίτερα έντονο κατά το 14ο αιώνα. Το έδαφος είχε ήδη προετοιμαστεί το 13ο αιώνα από τα συγγράμματα μαθηματικών και φυσικής του Νικηφόρου Βλεμμύδη, του Μάξιμου Πλανούδη και του Γεώργιου Παχυμέρη. Το 14ο αιώνα ένα πλήθος λογίων συνέχισε το έργο τους.
Οι Μανουήλ Μοσχόπουλος, Νικόλαος Ραβδάς και Ιωάννης Πεδιάσιμος γράφουν μαθηματικές μελέτες, ο Βαρλαάμ ντε Σεμινάρα λογιστική και οι γιατροί Γρηγόριος Χιονιάδης και Γεώργιος Χρυσοκόκκης ενδιαφέρονται για τα περσικά μαθηματικά και την αστρονομία. Αστρονομικές μελέτες γράφουν και ο Ισαάκ Αργυρός, ο Θεόδωρος Μελιτηνιώτης, ο Θεόδωρος Μετοχίτης, ο Νικηφόρος Χούμνος και ο Νικηφόρος Γρηγοράς.
Ο Ιωσήφ Ρακενδύτης έγραψε την πρώτη μεγάλη "εγκυκλοπαίδεια" στο Βυζάντιο, τη Σύνοψη εν επιτομή, όπου δίνει συνοπτικά τα ουσιαστικά στοιχεία κάθε επιστήμης. Τα συγγράμματα τέλος ιατρικής που έχουν σωθεί παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον, γιατί μας δίνουν και μιαν ιδέα για τις αρρώστιες που ταλαιπωρούσαν τον κόσμο της εποχής.
Ο Νικηφόρος Βλεμμύδης γράφει για την εξέταση του αίματος και δεκατριών διαφορετικών ειδών ούρων, ο Νικόλαος Μυρεψός γράφει 2.656 φάρμακα και αντίδοτα για δηλητήρια, ο Ιωάννης Ζαχαρίας Ακτουάριος γράφει μια πραγματεία με τίτλο Θεραπευτική Μέθοδος και ο Δημήτριος Πεπαγωμένος έγραψε ένα εκτενέστατο έργο για την ποδάγρα, ασθένεια που κληρονόμησε το Βυζάντιο από τους Ρωμαίους και δεν κατάφερε ποτέ να αποβάλει.
Ο Θεόδωρος Πρόδρομος εντυπωσιάζεται τόσο πολύ από την ευλογιά, ώστε να την περιγράφει σε επιστολές του. Τέλος, ο Αίλιος Αριστείδης αποτελεί πρότυπο όχι μόνο ρήτορα αλλά και υποχόνδριου, όταν γράφει στις επιστολές του για τις αρρώστιες του και τα συμπτώματά τους!
Ο Γρηγόριος Κύπριος και ο Ιωάννης Χορτασμένος κάνουν το ίδιο σε αρκετές επιστολές τους.