Οι Ελληνο- γιουγκοσλαβικές σχέσεις

Οι ελληνογιουγκοσλαβικές σχέσεις διήλθαν μια έντονη περίοδο κρίσης στη δεκαετία του 1930. Αφορμή στάθηκε η Ελεύθερη Ζώνη της Θεσσαλονίκης και η πρόσβαση της Γιουγκοσλαβίας στο Αιγαίο. Το αίτημα της τελευταίας για φθηνότερες χρεώσεις κατά τη χρήση της σιδηροδρομικής γραμμής Γευγελής-Θεσσαλονίκης ικανοποιήθηκε ως ένα βαθμό από την Ελλάδα το 1925.

Ωστόσο, οι γιουγκοσλαβικές απαιτήσεις για τον αποκλειστικό έλεγχο όλης της Ζώνης απορρίφθηκαν και οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο χωρών διακόπηκαν μέσα σε κλίμα έντασης. Οι προσπάθειες για εξεύρεση λύσης συνεχίστηκαν το 1926 αλλά η τελική διευθέτηση ήρθε το 1929. Η ελληνοϊταλική προσέγγιση το 1928 υπογράμμισε στη γιουγκοσλαβική κυβέρνηση τον κίνδυνο απομόνωσης και περικύκλωσης της χώρας, οδηγώντας την σε διάθεση συνεργασίας και έμπρακτες υποχωρήσεις που κατέστησαν μια ελληνογιουγκοσλαβική συνεργασία δυνατή. Με το πρωτόκολλο του 1929 η Ελλάδα εξασφάλισε τον οριστικό έλεγχο της Ζώνης και της σιδηροδρομικής γραμμής, παραχωρώντας κάποιες ευνοϊκές ρυθμίσεις για τη γιουγκοσλαβική πρόσβαση στη Θεσσαλονίκη και στο Αιγαίο.