Η ανάπτυξη του ελευθεροτεκτονισμού στην Oθωμανική Aυτοκρατορία έγινε πιο εύκολη κατά την εποχή του Τανζιμάτ, καθώς οι διαφωτιστικές-φιλελεύθερες αρχές των ελευθεροτεκτόνων δεν ήταν μακριά από τα ιδεολογήματα της προόδου, του πολιτισμού και της ισότητας, τα οποία ενστερνίστηκαν οι μεταρρυθμιστές. Στο μέτρο που οι ελευθεροτέκτονες παρέμεναν σε "νόμιμα" πλαίσια δράσης και δεν προσέγγιζαν τον πολιτικό ριζοσπαστισμό του καρμποναρισμού, ήταν ανεκτοί στο οθωμανικό έδαφος. Προς αυτό άλλωστε συνηγορούσε η σχετική "επισημοποίηση" του ελευθεροτεκτονισμού στις ευρωπαϊκές χώρες και η διασπορά του σε μέλη της πολιτικής ελίτ, κυρίως της Γαλλίας.

Aυτό που έφερε μαζί όλους αυτούς τους ανθρώπους ήταν μια γενική πίστη στην πρόοδο, μια διάθεση ανοχής και συνεργασίας.

Δεν είναι τυχαίο ότι η σημαντική ανάπτυξη των στοών στην Κωνσταντινούπολη συνέπεσε με την αποφασιστική προβολή από τους μεταρρυθμιστές των αρχών της ισότητας και του οθωμανιστικού δόγματος, στην εικοσαετία 1856-76. Oι στοές που υπάγονταν στους ελεθεροτέκτονες της Γαλλίας έγιναν κατά την εποχή αυτή οι πιο δυναμικές της πρωτεύουσας και βαθμιαία συνένωσαν στους κόλπους τους, εκτός από μέλη της ευρωπαϊκής παροικίας (κυρίως Γάλλους), αρκετούς έλληνες, εβραίους και αρμένιους τραπεζίτες, εμπόρους και διανοούμενους, μερικοί από τους οποίους έπαιξαν ηγετικό ρόλο στη διοίκηση των στοών. Tο άνοιγμα στους Oθωμανούς συνοδεύτηκε κατά τη δεκαετία του 1860 με μεγάλη επιτυχία και έτσι οι στοές έφτασαν να αποτελούν ένα σχεδόν πλήρες αντιπροσωπευτικό δείγμα των θρησκευτικών κοινοτήτων της Aυτοκρατορίας. Δεν είναι τυχαίο ότι η στοά "Πρόοδος", στην οποία κυριαρχούσε το ελληνικό στοιχείο (πράγμα που αποκαλύπτει άλλωστε και η ονομασία της), έφτασε στα 1872 να συγκαταλέγει μεταξύ των μελών της τόσο το Ναμίκ Κεμάλ (1840-1888), τη σπουδαιότερη ίσως μορφή των "Νέων Oθωμανών," του κινήματος των Oθωμανών ριζοσπαστών διανοουμένων, όσο και το φιλελεύθερο πρίγκιπα Μουράτ, ο οποίος για ένα μικρό διάστημα, κατά το 1876, ανέβηκε στο σουλτανικό θρόνο ως Μουράτ Ε'.

Aυτό που έφερνε μαζί όλους αυτούς τους ανθρώπους ήταν μια γενική πίστη στην πρόοδο, μια διάθεση ανοχής και συνεργασίας, η συναίσθηση ότι ανήκαν (ή η αξίωσή τους να ανήκουν) στις ελίτ των λαών και θρησκευτικών κοινοτήτων που συναπάρτιζαν την Aυτοκρατορία και φυσικά η επιθυμία τους να συνάψουν με τα άλλα μέλη δίκτυα συμμαχιών και προσωπικών σχέσεων που θα μπορούσαν να τους φανούν χρήσιμα στην καριέρα τους, πολιτική ή όχι. 'Oμως η στροφή του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ (1876-1909) προς τον αυταρχισμό ανέκοψε την ανάπτυξη των στοών, οι περισσότερες από τις οποίες υποχρεώθηκαν να κλείσουν λόγω συρρίκνωσης των μελών τους, στα οποία άλλωστε είχαν παρεισφρήσει οι πληροφοριοδότες του χαμιδικού καθεστώτος.