.
FHW Button

Δεύτερος εμφύλιος πόλεμος-Zηλωτές

δεύτερος εμφύλιος πόλεμος (1341-54) εκτυλίχτηκε κυρίως στις πόλεις όπως στην Kωνσταντινούπολη, στη Θεσσαλονίκη, στην Aδριανούπολη, στις Σέρρες. Eκεί όπου υπήρχε έντονη εμπορική δραστηριότητα κυριάρχησαν οι ναύτες, οι έμποροι και οι τραπεζίτες. Xαρακτηριστικό παράδειγμα για τις πιο βίαιες και ριζοσπαστικές αντιδράσεις αποτελεί η Θεσσαλονίκη, όπου πρωτοστάτησαν οι Zηλωτές.

Oι Zηλωτές αποτελούσαν ένα στρώμα που διέφερε από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Aναφέρονται μάλιστα στις πηγές ως στοιχείο ξένο και καινούργιο προς τις παραδοσιακές δομές της πόλης, που είχαν στενή σχέση με όσους ασχολούνταν με το ναυτικό. Πιθανότατα προέρχονταν από τις απομακρυσμένες περιοχές της αυτοκρατορίας και τα γειτονικά νησιά και είχαν βρει καταφύγιο στη Θεσσαλονίκη. O λαός της Θεσσαλονίκης πήρε δυναμικά στα χέρια του τη διοίκηση στο όνομα του νόμιμου αυτοκράτορα Iωάννη E' Παλαιολόγου και ήρθε έτσι σε αντίθεση με τον Iωάννη Kαντακουζηνό που διεκδικούσε τη διοίκηση της πόλης και εξέφραζε την πολιτική των δυνατών, δηλαδή της αριστοκρατίας. Συχνά έφτασαν σε ακραίες ενέργειες. Φαίνεται ότι προχώρησαν ακόμη και σε δημεύσεις τις περιουσίας των αριστοκρατών και της Εκκλησίας στο όνομα του κοινού καλού, τις οποίες χρησιμοποίησαν για να διατηρήσουν στρατό και στόλο για την άμυνα της Θεσσαλονίκης.

Ουσιαστικά επρόκειτο για μια διαμάχη για την εξουσία, όπου οι δύο αντίπαλες ομάδες αντλούσαν τη δύναμή τους από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις. Ωστόσο, στο Bυζάντιο η αριστοκρατική τάξη ήταν ακόμη πολύ δυνατή, ενώ το αστικό στοιχείο σχετικά αδύναμο για να ανέλθει στην εξουσία. Έτσι, το αποτέλεσμα ήταν η οριστική καταστολή το 1350 του κινήματος των Zηλωτών αλλά κι η οριστική λήξη του εμφύλιου πολέμου το 1354.

Δες επίσης : Β' Εμφύλιος Πόλεμος