Sopocani-Αγία Τριάδα

ναός της Αγίας Τριάδας στη Sopocani της Σερβίας περικλείει ένα σημαντικό ζωγραφικό σύνολο, που θεωρείται κορυφαία δημιουργία της βυζαντινής ζωγραφικής του 13ου αιώνα αλλά και ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας τέχνης. Το καθολικό ιδρύθηκε γύρω στα 1260 από τον κράλη Στέφανο Ούρεση Α' ως μαυσωλείο της σερβικής ηγεμονικής οικογένειας, ενώ η γραπτή του διακόσμηση τοποθετείται ανάμεσα στο 1263 και 1268. Το τυπικό εικονογραφικό πρόγραμμα εμπλουτίζεται εδώ με παραστάσεις που απεικονίζουν τη Θεία Λειτουργία στο ιερό και σκηνές από την Παλαιά Διαθήκη στον κυρίως ναό. Στο δυτικό τοίχο εικονίζεται η Κοίμηση της Θεοτόκου, που αποτελεί τη χαρακτηριστικότερη σκηνή αυτού του ζωγραφικού συνόλου, ενώ από τις υπόλοιπες σκηνές θα πρέπει να σημειώσουμε την απεικόνιση του κτήτορα με την οικογένειά του, μία πρακτική που αποκτά ιδιαίτερη εξάπλωση στην Ύστερη Βυζαντινή περίοδο και είναι τυπική στα σερβικά μνημεία. Οι τοιχογραφίες της Sopocani αποτελούν σύμφωνα με τους μελετητές το απόγειο της τεχνοτροπικής αυτής τάσης που εμπνέεται από την κλασική παράδοση και χαρακτηρίζεται ως πρώτη παλαιολόγεια τεχνοτροπία. Χαρακτηριστικά αυτής της τάσης είναι η πλαστική και μνημειακή απόδοση των μορφών και των συνθέσεων. Η αίσθηση ενός τρισδιάστατου χώρου, το πλάσιμο των προσώπων που γίνεται μόνο με χρώμα και χωρίς τη χρήση της γραμμής, οι μορφές που έχουν όγκο και πατούν ρεαλιστικά στο ζωγραφικό κάμπο, τα ζεστά χρώματα των ενδυμάτων που τις περικλείουν αέρινα είναι κάποια στοιχεία της ζωγραφικής του σημαντικού αυτού μνημειακού συνόλου.