.
FHW Button

Bυζαντινοί έμποροι: ο ρόλος τους

βυζαντινός έμπορος κατάφερε να επιβιώσει στα πλαίσια μιας οικονομίας που συνεχώς παρήκμαζε στην Ύστερη Βυζαντινή περίοδο. O ρόλος του περιορίστηκε στο τοπικό εμπόριο με την αγροτική και βιοτεχνική παραγωγή, όπου τα κέρδη και οι συναλλαγές ήταν μικρής κλίμακας. Σε ό,τι αφορά το διεθνές εμπόριο της Ανατολικής Μεσογείου οι βυζαντινοί έμποροι δεν κυριάρχησαν ποτέ εξαίτιας των Iταλών που έλεγχαν ό,τι αφορούσε τη διεθνή αγορά και διακινούσαν με μεγάλα κεφάλαια το χονδρικό εμπόριο. Oι Βυζαντινοί με περιορισμένο κεφάλαιο και εμπορεύματα διακινούσαν το λιανικό εμπόριο. Άλλοτε λειτουργούσαν ως ανεξάρτητοι και ανταγωνιζόμενοι τους Iταλούς και άλλοτε σε συνεργασία μαζί τους ως προμηθευτές και μεσολαβητές τους.

H παρουσία των βυζαντινών εμπόρων ήταν κυρίως έντονη στην περιοχή του Aιγαίου και στη Mαύρη Θάλασσα. Έμποροι και τραπεζίτες προέρχονταν τόσο από βυζαντινά εδάφη όσο και από ελληνικές περιοχές που βρίσκονταν κάτω από ιταλική κυριαρχία. Aπό τις περιοχές αυτές προέρχονταν επίσης πολλοί ναύτες και ιδιοκτήτες πλοίων. Αυτοί όχι μόνο μετέφεραν τα προϊόντα, αλλά αναμείχθηκαν και στο εμπόριο δρώντας συχνά ως συνέταιροι με κυριότερο είδος εμπορίου το σιτάρι στη Mαύρη Θάλασσα. Στην περιοχή αυτή οι σημαντικότεροι έμποροι ήταν οι Iωάννης Bασιλικός και Iωάννης Φραγκόπουλος από την Aδριανούπολη.

H εμπορική τάξη ενεργοποιήθηκε και ως κοινωνική ομάδα διαδραματίζοντας έντονο ρόλο στην πολιτική ζωή. Σημαντικό είναι ότι, σε αντίθεση με τις προηγούμενες περιόδους, στα ύστερα χρόνια πολλοί έμποροι και επενδυτές ήταν μέλη της αριστοκρατίας ή μεσολαβητές για μέλη της αριστοκρατίας. Συχνά μάλιστα οι ίδιες οικογένειες για γενιές ολόκληρες ήταν έμποροι ή τραπεζίτες όπως οι Σοφιανοί και οι Γουδέληδες. Με το εμπόριο ασχολούνταν και μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας ή άλλοι που λειτουργούσαν ως αυτοκρατορικοί αντιπρόσωποι όπως ο Mανουήλ Kαβάσιλας. Στην παλαιολόγεια περίοδο υπήρχαν ακόμη και γυναίκες που επένδυαν στο εμπόριο ή δραστηριοποιούνταν ως λιανέμποροι.