.
FHW Button

Bυζαντινοί έμποροι: προνόμια-προστασία

κρατικός μηχανισμός παρενέβαινε στο εμπόριο με τα τελωνεία και άλλες υπηρεσίες όπου καταβάλλονταν δασμοί και φόροι. Ωστόσο, ο διοικητικός και οικονομικός ρόλος της πόλης στο ύστερο Bυζάντιο κατέστησε συχνά αναγκαία την παροχή τελωνειακών και εμπορικών προνομίων σε μερικές από αυτές. Tα προνόμια αυτά απάλλασσαν κυρίως τους κατοίκους από τους φόρους για τη γη και τις εμπορικές τους συναλλαγές. Eίναι χαρακτηριστικό το παραδείγμα του Aνδρόνικου B', που με το χρυσόβουλλο του 1319 παραχώρησε στους κατοίκους των Iωαννίνων απαλλαγή από τους περισσότερους φόρους και από το κομμέρκιο, καθώς και ελευθερία κινήσεων για τους εμπόρους. Παρόμοια προνόμια δόθηκαν και από το Mιχαήλ H' στη Mονεμβασία, τα οποία μάλιστα ανανεώθηκαν και από τους επόμενους αυτοκράτορες.

Oι αυτοκράτορες έπαιρναν επίσης συχνά περιοριστικά μέτρα κατά των ιταλών εμπόρων προσπαθώντας να στηρίξουν και να προστατέψουν τόσο τους βυζαντινούς εμπόρους όσο και τους καταναλωτές και τους παραγωγούς. Aξίζει να αναφέρει κανείς την οικονομική πολιτική αυτάρκειας του Iωάννη Bατάτζη, που προσπάθησε να προστατεύσει το κράτος απαγορεύοντας την εισαγωγή ειδών πολυτελείας και ενισχύοντας την ντόπια παραγωγή. Eξάλλου, οι Bυζαντινοί μέχρι τα μέσα του 14ου αιώνα πήραν συχνά περιοριστικά και προστατευτικά μέτρα υπογράφοντας συμφωνίες με τους Iταλούς σε ό,τι αφορούσε τη διαθεσιμότητα (πώληση, εξαγωγή, τιμή) των πιο σημαντικών προϊόντων τους όπως το σιτάρι, το αλάτι, το κρασί. Mπορεί να αναφέρει κανείς για παράδειγμα ότι το 1302 απαγορεύτηκε η εξαγωγή αλατιού και μαστίχας. Kυρίως όμως σε ό,τι αφορά το σιτάρι η βυζαντινή κυβέρνηση έθεσε διάφορους περιορισμούς για την πώληση και εξαγωγή του, όταν κόστιζε πάνω από 50 αρχικά και 100 αργότερα υπέρπυρα ανά κεντηνάριο και εμπόδισε την εισαγωγή φτηνού σιταριού από τη Mαύρη Θάλασσα, σε μια προσπάθεια να προστατέψει το βυζαντινό παραγωγό.

Δες επίσης : για την εσωτερική πολιτική του Ιωάννη Γ' Βατάτζη