απομάκρυνση του δυτικού κινδύνου με τη συμμετοχή του βασικού αντιπάλου του Μιχαήλ Η' Καρόλου Ανδεγαυού της Σικελίας στη Σταυροφορία του Λουδοβίκου της Γαλλίας εναντίον των μουσουλμάνων της Τυνησίας το 1270 αποδείχτηκε προσωρινή. Αμέσως μετά το πέρας της Σταυροφορίας ο Kάρολος έσπευσε να πραγματοποιήσει τις αποφάσεις της συμφωνίας του Viterbo (1267) κατά του Βυζαντίου. Ενίσχυσε για το λόγο αυτό τους Λατίνους της Πελοποννήσου, ενώ ταυτόχρονα εξασφάλισε τη συμμαχία των ελλήνων αντιπάλων του Μιχαήλ Η', του άρχοντα δηλαδή της Θεσσαλίας Ιωάννη και του δεσπότη της Ηπείρου Νικηφόρου. Απέναντι στην ισχυρή αντιβυζαντινή συμμαχία ο Μιχαήλ Η' ανέλαβε έντονη διπλωματική δραστηριότητα. Πέτυχε να συμμαχήσει με την Ουγγαρία εναντίον της Σερβίας και με τους Τατάρους της Χρυσής Ορδής κατά των Βουλγάρων. Τον Κάρολο Ανδεγαυό όμως μόνο με τη βοήθεια του πάπα μπορούσε να εξουδετερώσει. Προώθησε λοιπόν εκ νέου ενωτικές διαπραγματεύσεις που αυτή τη φορά κατέληξαν στην Ένωση των δύο Εκκλησιών στη Λυών το 1274. Eκεί, ο μέγας λογοθέτης Γεώργιος Ακροπολίτης ορκίστηκε εκ μέρους του αυτοκράτορα ότι αναγνωρίζει τόσο το παπικό πρωτείο όσο και την πίστη των Δυτικών. Tην Ένωση των Eκκλησιών επισφράγισε η υπογραφή της λατινικής ομολογίας πίστεως από το Μιχαήλ και το γιο του και συμβασιλέα Ανδρόνικο τον Απρίλιο του 1277.
Παρόλο που η Ένωση δεν έγινε δεκτή από το μεγαλύτερο μέρος του κλήρου και του λαού και προκάλεσε βαθιά κρίση στο εσωτερικό του κράτους έφερε πολιτικά οφέλη στην αυτοκρατορία. Ο Κάρολος Ανδεγαυός κάτω από την πίεση του πάπα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα σχέδιά του κατά του Βυζαντίου και να δεχτεί πολεμική εκεχειρία ως την 1η Μαΐου 1276, ενώ και η Βενετία ανανέωσε το 1275 τη συνθήκη της με το Βυζάντιο. Η διπλωματία του Μιχαήλ Η' είχε πετύχει για άλλη μια φορά το στόχο της.