 |
|
 |
Εμφύλιος και Κίνημα
Ζηλωτών
 διαίτερο
στοιχείο του δεύτερου εμφύλιου πολέμου αποτελεί το ότι μέσω αυτού εκφράστηκαν
δύο αντίπαλες κοινωνικές ομάδες, η αριστοκρατία και ο λαός, προσδίδοντάς
του
έτσι κοινωνικό χαρακτήρα. Από την αρχή του πολέμου τον
Ιωάννη Καντακουζηνό υποστήριξε
η αριστοκρατία, γεγονός που έσπευσε να εκμεταλλευτεί ο
Αλέξιος Απόκαυκος και η
αντιβασιλεία της Κωνσταντινούπολης.
Ο Απόκαυκος προσέγγισε
τις λαϊκές δυνάμεις και εξασφάλισε τη συνδρομή τους σε μια περίοδο μάλιστα
που οι κοινωνικές αντιθέσεις είχαν ενταθεί με την οικονομική κρίση που
είχε ακολουθήσει τον πρώτο εμφύλιο πόλεμο. Ξεσήκωσε το λαό και σύντομα
τον Οκτώβριο του 1341 στην Αδριανούπολη και σε άλλες πόλεις της Μακεδονίας
και Θράκης σημειώθηκαν ταραχές εναντίον της τοπικής αριστοκρατίας. Το
εξεγερμένο πλήθος κατέστρεψε και δήμευσε τις περιουσίες των αριστοκρατών
και πήρε προσωρινά την εξουσία στα χέρια του. Οι διοικητές των πόλεων
τάχθηκαν υπέρ του
Ιωάννη Ε'.
Μόνο ο διοικητής της Θεσσαλονίκης
Θεόδωρος Συναδηνός
ήταν υπέρ του Καντακουζηνού. Προσφέρθηκε μάλιστα να του ανοίξει
τις πύλες, αν εκείνος το ζητούσε. Ο Καντακουζηνός έσπευσε να εκμεταλλευτεί
την περίσταση και βάδισε το Μάρτιο του 1342 προς τη Θεσσαλονίκη. Αλλά
οι εξελίξεις τον πρόλαβαν, καθώς και στη δεύτερη πόλη της αυτοκρατορίας
επικράτησαν επίσης οι επαναστάτες. Η κυριαρχία τους μάλιστα δεν ήταν προσωρινή.
Οι Ζηλωτές, όπως αυτοαποκαλούνταν, εγκαθίδρυσαν στη Θεσσαλονίκη ένα ιδιόμορφο
και πρωτοφανές για τα δεδομένα της εποχής καθεστώς που προέβλεπε λαϊκή
συμμετοχή στη διακυβέρνηση της πόλης και διήρκεσε εφτά χρόνια (ως το 1349).
Η κυβέρνηση της Κωνσταντινούπολης αποδέχτηκε τις εξελίξεις, αναγνώρισε
το κίνημα των Ζηλωτών και εγκατέστησε στη Θεσσαλονίκη ως διοικητή το γιο
του Απόκαυκου Ιωάννη. Την πραγματική ωστόσο εξουσία στην πόλη ασκούσε
ο αρχηγός του κόμματος των Ζηλωτών.
Δες επίσης : για τη στάση των Ζηλωτών
|
