Τα χρόνια αυτά αποτελούν μια κρίσιμη περίοδο για την ελληνική κοινωνία,
η οποία δοκιμάζεται από κοινωνικοπολιτικές μεταβολές, μετακινήσεις, προσφυγικές
εκτοπίσεις και μια μακρόχρονη πολεμική περιπέτεια.
|
Οι συνθήκες διαβίωσης της πλειοψηφίας του πληθυσμού ήταν δύσκολες τόσο
στην πόλη όσο και στην ύπαιθρο. Πολλοί ήταν αυτοί που την πρώτη
δεκαετία του αιώνα πήραν το δρόμο της μετανάστευσης με προορισμό
ειδικά την Αμερική, ενώ πολλοί αναζητώντας μια καλύτερη ζωή μετακινήθηκαν
προς τα αστικά κέντρα, των οποίων ο πληθυσμός αυξήθηκε σημαντικά. Συνεχώς
καταφτάνουν εξάλλου εντός του ελληνικού κράτους κύματα προσφύγων υφιστάμενα
διώξεις στις παραδοσιακές τους εστίες.
Τα λαϊκά στρώματα των πόλεων βρίσκονταν βέβαια σε μεγάλη οικονομική στέρηση
και η θέση τους επιδεινώθηκε από γεγονότα της συγκυρίας όπως οι πόλεμοι
και οι επιστρατεύσεις, οι σιτοδείες ή ο συμμαχικός αποκλεισμός του 1916-17
ειδικά στα χρόνια του Εθνικού Διχασμού με τον αποκλεισμό της νότιας Ελλάδας
από τους Αγγλογάλλους. Η πείνα ταλαιπώρησε τότε όλες τις νότιες περιοχές
και ειδικά την πρωτεύουσα, όπου ο πληθυσμός τρεφόταν με διανομή συσσιτίων,
ενώ οργίαζε η μαύρη αγορά.
Τα ημερομίσθια ήταν πολύ χαμηλά παρόλες τις αυξήσεις τους ύστερα από συνεχείς
απεργιακές κινητοποιήσεις το 1919 και το 1920, καθώς ο πληθωρισμός μείωνε
την αγοραστική τους αξία. Οξύτατο ήταν το πρόβλημα της στέγης. Υπήρχε μεγάλη
έλλειψη, καθώς οι μετακινήσεις προσφύγων προς το ελληνικό κράτος αύξαναν
τον πληθυσμό, ενώ δε χτίζονταν κατοικίες. Η πρόχειρη αυτοστέγαση αποτέλεσε
τη λύση. Από την άλλη, η ανεπαρκής παρουσία και των στοιχειωδών λειτουργιών
κοινής ωφέλειας όπως η υδροδότηση και το αποχετευτικό σύστημα χαρακτηρίζουν
τις λαϊκές συνοικίες.
Η υψηλή θνησιμότητα της εποχής που έπληττε κατά κύριο λόγο αυτούς τους
ανθρώπους, ήταν απόρροια της έλλειψης μέριμνας για τη δημόσια υγεία και
υγιεινή, της κακής διατροφής και των δυσμενών συνθηκών διαβίωσης.
Η διαμαρτυρία αυτών των στρωμάτων έπαιρνε πλέον τη μορφή συλλαλητηρίων,
απεργιακών κινητοποιήσεων, καθώς το εργατικό κίνημα που αναπτύσσεται αυτή
την εποχή συσπειρώνει τα εργατικά στρώματα και συντονίζει τους αγώνες για
τη βελτίωση των όρων της ζωής τους.
|
|