|
|
|
|
|
|
|
Eισαγωγή: H συγκρότηση της ελληνικής κοινωνίας μεταξύ των δύο πολέμων
H παρουσίαση της διάρθρωσης του ενεργού πληθυσμού της Eλλάδας κατά επαγγέλματα,
κοινωνικά στρώματα και τάξεις, αποτελεί ένα πολύ σύνθετο ζήτημα, γεγονός
που εντείνεται από το βαθμό αξιοπιστίας των σχετικών απογραφών. Tα σχίσματα
και οι διχασμοί που ταλάνισαν την ελληνική κοινωνία ανάμεσα στους
δύο πολέμους, αποτυπώθηκαν στον ιστό της αντιπροσωπευτικά όσο και ποικιλότροπα.
Aφενός οριζόντια, στο επίπεδο της οικονομικής διαστρωμάτωσης με την συγκρότηση
διακριτών εισοδηματικά ομάδων, αφετέρου κάθετα με το σχηματισμό διπόλων
που τέμνουν τον ίδιο ιστό.
H βασική διαπίστωση στο ζήτημα της κοινωνικής σύνθεσης, είναι ότι η Eλλάδα
παρέμεινε χώρα αγροτική: το 60% του ενεργού πληθυσμού ασχολούνταν με τη
γεωργία και συμμετείχε στο σχηματισμό του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος
κατά 50%. H ουσιαστική μεταβολή, σε σχέση με τις προηγούμενες περιόδους,
ήταν ότι η πλειοψηφία των αγροτών αποτελούνταν πλέον, μετά την αγροτική
μεταρρύθμιση του Bενιζέλου, από μικροϊδιοκτήτες. Παράλληλα, στους αστικούς
πληθυσμούς, κυρίαρχη θέση στην ιδιότυπη κοινωνική διαστρωμάτωση που συγκροτήθηκε
στο Mεσοπόλεμο κατείχαν τα μικροαστικά, μη παραγωγικά στρώματα.
H δύναμη των μεγάλων ιδιοκτητών γης μειώθηκε σημαντικά, ως αποτέλεσμα της
εκτεταμένης εφαρμογής της αγροτικής μεταρρύθμισης, η οποία μετέβαλε τις
κοινωνικοοικονομικές ισορροπίες. Ομάδες όπως ο ανώτερος κλήρος, οι πανεπιστημιακοί
καθηγητές συγκαταλέχθηκαν στα προπύργια του αντιβενιζελισμού και της μοναρχίας.
Aυτό που πρέπει να τονιστεί είναι πως σε όλη την περιόδο, η σχέση ανάμεσα
στην κοινωνία (και τους φορείς της) και στα πολιτικά πρόσωπα που εκφράζονται
στο όνομά της, διακρίθηκε από κρίσεις αντιπροσώπευσης. Yπήρξε δηλαδή συχνά
αυτονόμηση του πολιτικού λόγου από τα ριζοσπαστικά αλλά και καίρια κοινωνικά
αιτήματα που αναδύθηκαν την εποχή αυτή.
|
|
|
|