Αυτοκρατορική εικονογραφία και ιδεολογία
  Ο νικηφόρος αυτοκράτορας και αναστηλωτής του ρωμαϊκού κόσμου προπαγάνδιζε τις επιτυχίες του με παραστάσεις αυτοκρατορικών θριάμβων. Στην περιγραφή της Χαλκής Πύλης του Μεγάλου Παλατίου στην Κωνσταντινούπολη, ο Προκόπιος αναφέρει μία σειρά από ψηφιδωτά που ολοκληρώθηκαν μετά το 540 και που απεικόνιζαν το στρατηγό του Ιουστινιανού Βελισάριο σε σκηνές κατάκτησης, καθώς και τον αυτοκράτορα, τη Θεοδώρα και τη Σύγκλητο σε επίσημη θριαμβευτική τελετή για τη νίκη κατά των Βανδάλων και των Γότθων. Το 530, η αυτοκρατορική νίκη κατά των Περσών κοντά στο Δάρας (Μεσοποταμία) απαθανατίστηκε με ένα έφιππο άγαλμα του Ιουστινιανού, που τοποθετήθηκε στο Αυγουσταίο. Στα αυτοκρατορικά συμπόσια, τα γεύματα σερβίρονταν σε χρυσά πιάτα (πινάκια) διακοσμημένα με ανάγλυφες θριαμβευτικές σκηνές του Ιουστινιανού, ενώ νομίσματα και μετάλλια με παρόμοια εικονογραφία κόπηκαν σε ανάμνηση των γεγονότων που είχαν συντελεστεί.
  Χαρακτηριστικό δείγμα της αυτοκρατορικής εικονογραφίας αποτελεί ένα δίπτυχο από ελεφαντοστό, γνωστό ως ελεφαντοστό Barberini. Αναπαριστά έναν έφιππο αυτοκράτορα, το άλογο του οποίου ορθώνεται στα πίσω πόδια πάνω από μία γυναικεία μορφή, προσωποποίηση της Γης. Οι απόψεις για το ποιος αυτοκράτορας εικονίζεται κυμαίνονται από το Ζήνωνα μέχρι τον Ιουστινιανό. Ένας υποταγμένος βάρβαρος κρύβεται πίσω από το ζώο, ενώ, στην κάτω ζώνη, Αφρικανοί και Ασιάτες προσφέρουν δώρα. Ο αυτοκράτορας υμνείται από μία φτερωτή Νίκη, ενώ ένας στρατιώτης τού προσφέρει ένα άγαλμα της Νίκης. Ο ρόλος του ως υπερασπιστή της Πίστης δηλώνεται με ένα ζεύγος φτερωτών αγγέλων που κρατούν μία προτομή του Χριστού.
  Παρόμοια εικονογραφία συναντάμε και στο αντίγραφο του χρυσού μεταλλίου που κόπηκε για τον εορτασμό της νίκης εναντίον των Βανδάλων και την κατάκτηση της βόρειας Αφρικής (534). Και οι δύο πλευρές απεικονίζουν τον Ιουστινιανό με πανοπλία και κράνος. Στην πρόσθια όψη, ο έφιππος αυτοκράτορας ακολουθεί μία φτερωτή Νίκη που κρατάει ένα κλαδί φοίνικα κι ένα τρόπαιο. Το μετάλλιο ζύγιζε όσο το βάρος τριάντα έξι χρυσών νομισμάτων (solidi).
  Μία διαφορετική προσέγγιση στην αυτοκρατορική εικονογραφία συναντάμε στο πορτρέτο του Ιουστινιανού στο ναό του Αγίου Βιταλίου (Ραβένα). Ο αυτοκράτορας περιβάλλεται από διακόνους, επισήμους και φρουρούς σε μία επίσημη τελετή θρησκευτικού χαρακτήρα. Στον απέναντι τοίχο το ψηφιδωτό απεικονίζει τη σύζυγό του Θεοδώρα με την ακολουθία της από αυλικούς και κυρίες της αυλής. Τόσο ο Ιουστινιανός όσο και η αυτοκράτειρα διακρίνονται από την κεντρική τους θέση, τους πορφυρούς μανδύες, τα πλούσια κοσμήματα και τα φωτοστέφανα. Κρατούν ένα δισκάριο και ένα δισκοπότηρο ως δώρα στην εκκλησία. Δίπλα στον αυτοκράτορα, με ένα διάλιθο σταυρό λιτανείας στα χέρια, στέκεται ο επίσκοπος της Ραβένας Μαξιμιανός (546-556), κατά τη θητεία του οποίου αφιερώθηκε ο ναός. Η παρουσία του αυτοκρατορικού ζεύγους στον Άγιο Βιτάλιο συμβολίζει την αποκατάσταση της βυζαντινής μεγαλοπρέπειας και της θρησκευτικής κυριαρχίας στη χώρα. Ο ναός του Αγίου Βιτάλιου ιδρύθηκε το 526, ενώ η Ιταλία βρισκόταν ακόμη υπό οστρογοτθική κυριαρχία, και χρηματοδοτήθηκε από τον τραπεζίτη Ιουλιανό Αργεντάριο. Όταν εγκαινιάστηκε το 548, η Ιταλία βρισκόταν και πάλι υπό τη βυζαντινή κατοχή. Οι Οστρογότθοι υποστήριζαν τον Αρειανισμό, μία αίρεση που καταδικάστηκε από τη βυζαντινή εκκλησία. Επομένως η επιστροφή της Ιταλίας σε βυζαντινό έλεγχο, το 540, σήμαινε και την επιστροφή της στην Ορθοδοξία.