Φίλιπποι: Ένα σημαντικό επισκοπικό κέντρο
Οι Φίλιπποι στη Θράκη, μεταξύ Θεσσαλονίκης και Κωνσταντινούπολης, αποτέλεσαν ένα από τα σημαντικότερα χριστιανικά κέντρα του Αιγαίου. Ήταν ένα τεράστιο επισκοπικό κέντρο που περιλάμβανε αρκετές εκκλησίες καθώς και κατοικίες και διοικητικά κτήρια, όλα συγκεντρωμένα γύρω από το αποκαλούμενο Οκτάγωνο (περίπου το 500), τον καθεδρικό ναό των Φιλίππων.
Η πρόσβαση στη θαυμάσια Βασιλική A (περίπου το 500) γινόταν από μία σειρά αυλές και
νάρθηκες. Η Βασιλική B, του τύπου με τρούλο και εγκάρσιο
κλίτος, χτίστηκε λίγο πριν το 540. Οι Φίλιπποι είχαν μία δραστήρια κοινότητα από τεχνίτες που ασχολούνταν με τη διακόσμηση των ναών. Το μεγαλύτερο μέρος των ανάγλυφων δομικών στοιχείων των κτηρίων ήταν τοπικής κατασκευής. Πολυάριθμα θραύσματα από χρωματιστό γυαλί και μολύβδινες ταινίες, τα οποία ταυτίστηκαν ως υπολείμματα υαλογραφιών που χρησιμοποιήθηκαν σε παράθυρα της
αψίδας του ιερού, ανακαλύφθηκαν στην επισκοπική κατοικία, το Οκτάγωνο, τη
βασιλική έξω από τα τείχη (στο ανατολικό νεκροταφείο) και τη Βασιλική Γ. Τα ευρήματα χρονολογούνται από τον 6ο αιώνα και μπορούν να συσχετιστούν με την ανακάλυψη ενός μικρού εργαστηρίου γυαλιού στα απομεινάρια ενός ρωμαϊκού κτηρίου, στα νότια της πόλης. Το ίδιο κτήριο επίσης στέγαζε ένα εργαστήριο μετάλλου, που ταυτίστηκε από υπολείμματα καλουπιών, σκωρία, μπρούτζινα σταθμά, πολυάριθμα καρφιά και μαχαίρια.
Σε άμεση γειτνίαση με το Οκτάγωνο, στα βόρεια του
βαπτιστηρίου,
υπήρχαν ρωμαϊκά λουτρά, που αργότερα συμπεριλήφθηκαν στο συγκρότημα
του ναού στου οποίου τη δικαιοδοσία πιθανότατα ανήκαν. Η είσοδος
στα λουτρά πραγματοποιούνταν από μία περίστυλη αυλή. Στα δεξιά του προπύλου,
στη βόρεια πτέρυγα, βρισκόταν η οικία του επιστάτη και δίπλα
της ένα αποδυτήριο και το ελαιοθέσιο (όπου οι λουόμενοι αλείφονταν
με λάδι). Στα αριστερά, υπήρχε λουτρό και αποχωρητήριο.
Μία δεύτερη θύρα στο δυτικό τοίχο του συγκροτήματος
οδηγούσε επίσης στην αυλή. Απέναντι, βρισκόταν το ψυχρολούσιο (frigidarium).
Τη νότια πτέρυγα του συγκροτήματος λουτρών καταλάμβαναν το
θερμό (caldarium) και το χλιαροψύχιο (tepidarium) -το δάπεδο του οποίου στηρίζεται σε πλίνθινους πεσσίσκους για την ελεύθερη κυκλοφορία του ζεστού αέρα-, κλίβανοι και δωμάτια άγνωστης
χρήσης. Στα μέσα του 6ου αιώνα, το χλιαροψύχιο διαιρέθηκε
σε δύο χωριστά δωμάτια για ταυτόχρονη χρήση και από τα δύο
φύλα. Στη συνέχεια, προστέθηκε ένας κλίβανος.
|